Nguyên nhân dẫn đến gan nhiễm mỡ. Nguồn: sportsincycling.com
Hiểu về bệnh gan nhiễm mỡ
Gan là cơ quan lớn nhất bên trong cơ thể. Nó giúp cơ thể tiêu hóa thức ăn, hấp thu dưỡng chất, giữ năng lượng và loại bỏ độc tố. Bệnh gan nhiễm mỡ là tình trạng trong đó chất béo tích tụ trong gan. Gan nhiễm mỡ chia thành 2 loại:
- Gan nhiễm mỡ không do rượu.
- Gan nhiễm mỡ do rượu.
Gan nhiễm mỡ không do rượu
Gan nhiễm mỡ không do rượu được chia làm hai loại:
- Gan nhiễm mỡ đơn giản, trong đó chất béo tích tụ trong gan nhưng ít hoặc không bị viêm hoặc tổn thương tế bào gan. Gan nhiễm mỡ đơn giản thường không gây tổn thương gan hoặc biến chứng.
- Viêm gan nhiễm mỡ không do rượu, trong đó có tổn thương tế bào gan và viêm, cũng như có chất béo trong gan. Viêm và tổn thương tế bào gan có thể gây xơ hóa hoặc sẹo. Nếu không điều trị có thể dẫn đến xơ gan hoặc ung thư gan.
Gan nhiễm mỡ do rượu
Gan nhiễm mỡ do rượu là vì sử dụng quá nhiều rượu. Gan có thể phá vỡ và lọc bỏ hầu hết rượu uống vào ra khỏi cơ thể. Nhưng quá trình phá vỡ và lọc bỏ có thể tạo ra các chất độc hại. Những chất này có thể làm tổn thương tế bào gan, thúc đẩy viêm và làm suy yếu hệ thống phòng thủ tự nhiên của cơ thể. Càng uống nhiều rượu, gan sẽ càng bị tổn thương. Bệnh gan nhiễm mỡ do rượu là giai đoạn sớm nhất của các loại bệnh gan do rượu. Các giai đoạn tiếp theo là viêm gan do rượu và xơ gan.
Vậy ngoài rượu, những nguyên nhân gây gan nhiễm mỡ là gì?
Nguyên nhân dẫn đến gan nhiễm mỡ
Ai cũng biết rượu là nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh lý về gan, trong đó có gan nhiễm mỡ. Nếu tình trạng uống rượu nhiều diễn ra liên tục gan sẽ bị phá hủy nghiêm trọng chuyển dần từ viêm gan sang xơ gan, ung thư gan.
Ngoài gan nhiễm mỡ do rượu thì gan nhiễm mỡ không do rượu có thể gây ra bởi các nguyên nhân như:
Béo phì
Theo nghiên cứu, lượng chất béo trong mô gan tỷ lệ thuận với cân nặng của cơ thể. Những người béo phì có nguy cơ tổn thương mô gan cao từ 61 -94%.
Giảm cân quá mức
Giảm cân quá mức sẽ kích thích lipolysis trong cơ thể, các chất béo trong cơ thể sẽ tăng lên nhanh chóng và gia tăng quá trình peroxy hóa lipid, khiến các tế bào gan thương tổn, làm gan nhiễm mỡ.
Suy dinh dưỡng
Suy dinh dưỡng khiến cơ thể không thể tổng hợp được apolipoprotein làm cho chất triglyceride tích tụ trong gan, lâu ngày sẽ gây mỡ thừa trong gan.
Bệnh tiểu đường
Bệnh tiểu đường do béo phì chiếm tỷ lệ cao trong nhóm bệnh nhân bị tiểu đường. Mà gan nhiễm mỡ và béo phì có mối quan hệ không thể tách biệt.
Thuốc
Một số loại thuốc dùng trong điều trị một số bệnh có thể làm thay đổi quá trình tổng hợp protein, can thiệp vào quá trình chuyển hóa của lipoprotein, gây ra gan nhiễm mỡ.
Ngoài những nguyên nhân trên thì di truyền và mang thai cũng là một trong những nguyên nhân gây gan nhiễm mỡ.
Có rất nhiều người thắc mắc rằng gan nhiễm mỡ có lây không. May mắn là bệnh gan nhiễm mỡ không lây như cách nhiều người nghĩ. Tuy nhiên nếu không điều trị gan sẽ bị tổn thương và dễ mắc các bệnh lý về gan khác nghiêm trọng hơn.
Phòng bệnh gan nhiễm mỡ
Bảo vệ gan là một trong những cách tốt nhất để phòng bệnh gan nhiễm mỡ và các biến chứng của gan nhiễm mỡ. Bạn có thể bắt đầu bằng cách thực hiện những điều sau:
Giảm cân
Giảm 5% đến 10% trọng lượng có thể là điều kỳ diệu cho sức khỏe của gan, giúp cải thiện chất béo tích tụ, giảm tổn thương tế bào gan và viêm. Nhưng bỏ qua chế độ ăn kiêng hoặc sửa chữa nhanh - giảm cân quá nhanh có thể thực sự làm tình trạng gan nhiễm mỡ xuất hiện hoặc nặng thêm.
Tập thể dục
Tập thể dục là cách gián tiếp có thể ngăn ngừa và giúp điều trị gan nhiễm mỡ. Vì nó là cách giúp giảm cân, cải thiện độ nhạy insulin, cải thiện kiểm soát lượng đường trong máu và giảm nguy cơ mắc bệnh tim.
Bổ sung chế độ ăn uống
Axit béo omega-3 trong dầu cá có thể làm giảm mức chất béo trung tính, giảm nguy cơ mắc bệnh tim, cũng như giảm nguy cơ tử vong vì bệnh tim. Một số nghiên cứu cho thấy chúng cũng có thể làm giảm mỡ trong gan. Vitamin E liều cao, một chất chống oxy hóa, đã được chứng minh trong một số thử nghiệm lâm sàng có thể cải thiện chất béo tích tụ trong gan. Vitamin D, trong một nghiên cứu, cũng làm giảm mức độ nghiêm trọng của chất béo và viêm gan. Ngoài ra gừng và tỏi cũng là hai loại thực phẩm rất tốt để ngăn ngừa sự tích tụ mỡ gan.
Lựa chọn thực phẩm
Một kế hoạch ăn uống theo phong cách Địa Trung Hải rất hữu ích cho cả việc quản lý bệnh tiểu đường và giảm nguy cơ mắc bệnh tim. Hạn chế ăn các loại thực phẩm carbohydrate tinh chế, chẳng hạn như thực phẩm có đường và chất tạo ngọt. Hạn chế lượng chất béo bão hòa và lượng chất béo chuyển hóa có thể cải thiện khả năng đề kháng insulin và giảm viêm. Hạn chế hoặc loại bỏ rượu khỏi chế độ ăn uống của bạn.
